ASSOCIAÇÃO DOS ANTIGOS PRISIONEIROS POLÍTICOS (ASSEPPOL)


Foto husi Muzeo Rezisensia
ASSOCIAÇÃO DOS ANTIGOS PRISIONEIROS POLÍTICOS
(ASSEPPOL)
Rua Balide, ex-Edifiçio Comarca/ CAVR, Dili, Timor-Leste
Telefone; +67077698888, +67077236666

========================================
DEKLARASAUN NO APELU

Tinan 15 hafoin Restaurasaun Independénsia Nasional, Povo Timor-Leste hasoru eventu polítiku lubuk ida ne’ebé dezafia povu nia maturidade polítika, ukun nain nia kapasidade lideransa no gestaun Estado nia interesse.
Kada tinan lima, liu husi eleisoens hahú 2002, sai oportunidade la’ós de’it ba husu povu nia konfiansa polítika atu ukun maibé mós, dezafia lider sira nia vontade no kapasidade atu tradús povu nia konfiansa ba konsolidasaun soberania Estadu no hadi’a povu nia moris.
Iha eleisaun parlamentár tinan 2017, povu atribui konfiansa ba partidu polítiku lima hodi forma asentu parlamentár iha Parlamentu Nasional, hafoin halo komunikasaun polítika hodi forma Governu VII. Infelizmente mosu impasse polítiku no fo’o biban ba Prezidente da Repúblika konvoka eleisaun antesipada.
Eleisaun Antesipada nudár esperiénsia foun iha moris demokrasia iha Timor-Leste. Dala ida tan, povu hakarak husu ita atu hanoin kle’an no luan liu kona-ba podér polítiku, sentidu Estado, kontinuidade lideransa no gestaun Estado hodi hetan kbiit atu konsolida soberania Estado no prepara servidor Estado ho integridade no profisionalizmu.
Associação dos Ex-Prisioneiros Políticos de Timor-Leste (ASSEPOL) preokupa ho situasaun polítika, klima lideransa ne’ebé evolui daudauk iha Timor-Leste, no preokupa mós ho prosesu tranzisaun gerasional lideransa estadu nian.
Lider parese, Estado permanece. Assepol observa katak, hahú 2017 mai, karik tanba natureza humana, konjuntura sósio-polítiku hahú husu dinámika iha transferénsia lideransa entre gerasoens.
Ezije ba futuru lideransa atu hatudu kbiit no boa vontade hodi asegura transferénsia gerasional la’o seguru, estruturado, organizado no Pasífiku hodi garante kontinuidade ba funsionamentu no konsolidasaun Estado de Direito Democratico ne’ebé, nia soberania no podér polítiku rezide iha Povu.
ASSEPOL rekoñese katak durante tinan sanulu resin lima, ukun nain sira hatudu, susesivamente, progresu lubuk ida iha konstrusaun Estado no dezenvolvimentu nasionál. ASSEPOL mós aponta katak sei iha dezafius lubuk ida ita hasoru daudauk no barak sei tuir mai.
Estado, liu husi lider hamutuk ho sidadaun tenke iha kapasidade nafatin atu hamiis desafius hirak ne’e no garante dezenvolvimentu ba povu hotu nia moris di’ak.
ASSEPOL hakarak afirma katak RDTL ho nia intereses no soberania sai buat ida de’it (uno), ne’e katak pertense ba Timor oan hotu no indivisivel, ne’e katak la pertense ba ida nem bele fahe, no tenke sai responsabilidade sidadaun RDTL hotu-hotu nian, la haree ba nia rasa, grupo saida de’it, relijiaun ka konviksaun polítika.
ASSEPOL akompaña ho atensaun ba fenómenu foun ne’ebé mosu iha prosesu eleisaun antesipada, bainhira partidu istóriku no aliansa husi partidos halo aproximasaun aktivo ba grupos determinados.
ASSEPOL hakarak enkoraja partidos politikus no Aliansa partidarias, bainhira hetan fiar kaer ukun karik, atu envolve ema hotu-hotu iha prosesu konstrusaun Estadu no dezenvolvimentu nasionál no asegura katak labele hela grupo balun margenalizado durante prosesu nia laran.
ASSEPOL hakarak haksolok ho nia membrus lubuk ida ne’ebé kaer mós knar importante iha partidu polítiku oin-oin, iha instituisaun Estado, iha instituisaun non-governamental ka iha instituisaun empresarial, hodi fo’o kontinuidade ba obra bo’ot ne’ebé falta atu kompleta, maka liberta povu husi obskurantismo, husi kiak no mukit no husi atrazu. Nune’e:
• ASSEPOL hakarak manifesta orgulho no honra bo’ot ba eks dadur maluk polítiku sira ne’e hotu, iha partidu polítiku ne’ebé de’it, sai líderes ka kuadros responsáveis, militantes ka simpatizantes de’it;
• Ho esperansa tomak, ASSEPOL hakarak tau fiar ba maluk antigus prizioneirus politikus sira atu tane nafatin valores ne’ebé sai razaun ba sakrifísio hotu-hotu nian;
• Husu ba membros hotu-hotu atu kontribui ba kria ambiente Pasífiku, demokrátiku, no respeita malun durante kampaña polítika to’o votasaun iha eleisaun antesipada ne’e.
• Husu ba membros sira atu ejerse didi’ak ita nia responsabilidade polítika nudár sidadaun ho konsiénsia no sentidu Estadu;
• Husu ba membros sira ne’ebé kaer knar iha partidu polítiku ka iha instituisaun Estado, atu asegura nafatin sentidu Estadu hodi tau interese Estado aas liu interese seluk.
Assepol husu mós:
• Ba lider Partidos politicos hotu-hotu ho organizasaun afiliados sira atu kontrola no uza linguajen ne’ebé edukativu no informativo durante kampanhe;
• Ba partidos politikos sira, liu husi plataforma oin-oin, koligasaun, aliansa, frente ka movimentu atu asegura prosesu kampaña no eleisaun ida Pasífiku, demokrátiku, respeita malun nafatin no kumpre normas no prosedimentu iha prosesu tomak;
• Ba eleitores hotu atu ejerse didi’ak ita nia responsabilidade polítika hodi ba vota ho konsiénsia tuir ida-idak nia opsaun polítika;
• Ba órgaun eleitorál, hanesan CNE ho STAE, ba instituisaun ne’ebé garante seguransa no estabilidade, hanesan PNTL no F-FDTL atu servisu ho profisionalizmu, imparsialidade no integridade durante prosesu eleisaun tomak;

• Ba lideres Partido Politico hotu-hotu, organizasaun afiliados sira no povu tomak atu hatudu aten berani no maturidade polítika hodi simu rezultadu eleisaun ne’ebé tuir mai, hatudu respeitu malun no halo komunikasaun polítika ba malun nafatin hodi garante funsionamentu normal órgaun soberania hotu-hotu iha Timor-Leste.
Estado hanesan produtu polítiku koletivu husi povu tomak ne’ebé, soberania no podér polítiku radika iha povu.

Viva Timor-Leste
Viva Buibere no Maubere
A luta continua!
Dili, 11 de Abril de 2018, -

Subscrevemo-nos respeitosamente,
1. Jacinto das Neves A. Alves
2. Julio Alfaro
3. Virgilio da Silva Guerres
4. Juvencio de Jesus Martins
5. Gregorio Saldanha (Moris)
6. Germano A.J. Silva
7. Marito Mota
8. Aleixo da S. Gama (Cobra)
9. Constancio Pinto
10. Antonio Aitahan Matak
11. Carlos dos Santos Lemos
12. Meno Monteiro
13. Filomeno Ferreira
14. Francisco Kalsona
15. Jose Luis de Oliveira
16. Martinho R Pereira
17. Vasco da Gama Criado
18. Jose Antonio de Jesus das Neves “Samala-Rua”


Komentar

Postingan populer dari blog ini

Lia Rekadu kona-ba Loron 40 aifunan Saudozu Komandante L-4 nian.

Kazu Agresaun Fíziku hasoru manifestante no Vendedór Ambulantes sira.

Maubere